Kanun Yararına Bozma Bürosu
Olağanüstü bir kanun yolu olan Kanun Yararına Bozma, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309 ve 310 uncu maddelerinde düzenlenmiş olup, hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal sebeplerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
5271 sayılı Kanun'un 309 uncu maddesinde belirtilen yetki, aynı maddenin dördüncü fıkrasının (d) bendindeki hâllere özgü olmak üzere ve kanun yararına olarak re'sen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından da kullanılabilir. Ancak 309'ncu madde gereğince Adalet Bakanlığı tarafından başvurulduğunda bu yetki, artık Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından kullanılamaz.
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 41. Maddesinin (c) bendi gereğince kanun yararına bozma yoluna başvurma yetkisi Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
Kanun yararına bozma taleplerinde uyulması gereken usul ve esaslar ise, Bakanlığımızın 31/12/2019 tarihli ve 16/1 numaralı genelgesinde belirtilmiştir.
1 Aralık 2015 Salı günü itibariyle Kanun Yararına Bozma Bürosu İşlemleri UYAP DYS ekranları yerine UYAP Bilişim Sistemi üzerinden yapılmaya başlanmıştır. Bu konuda Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan "Kanun Yararına Bozma İşlemlerine Dair UYAP Bilişim Sisteminin Kullanılmasına İlişkin Duyuru" konulu duyuru metni ve UYAP Bilişim Sisteminin kullanılmasına ilişkin ekran görüntüleri, Genel Müdürlüğümüzün web sayfasında yayınlanmış olup aşağıdaki linklerden ulaşılabilmektedir.
KANUN YARARINA BOZMA
İŞLEMLERİNE DAİR UYAP BİLİŞİM SİSTEMİNİN
KULLANILMASINA İLİŞKİN DUYURU
1 Şubat 2016 Pazartesi günü itibariyle Kanun Yararına Bozma Bürosu işlemleri UYAP DYS ekranları yerine UYAP Bilişim Sistemi üzerinden yapılacaktır. Bilindiği üzere Kanun Yararına Bozma Bürosu ile Cumhuriyet Başsavcılıkları arasında yapılan yazışmalar, Bakanlığımızın 01/01/2006 tarihli ve 16 numaralı genelgesi çerçevesinde, Ağır Ceza Cumhuriyet Başsavcılıkları Bakanlık Muhabere Büroları aracılığıyla yapılmaktadır.
Yeni sistemde Kanun Yararına Bozma işlemlerine dair yazışmalar, Ağır Ceza Cumhuriyet Başsavcılıkları Bakanlık Muhabere Bürosu, bakanlık muhabere dosyası üzerinden yapılacaktır. Bu nedenle ülkemiz genelinde, Bakanlık Muhabere Bürosu kurulmamış Ağır Ceza Cumhuriyet Başsavcılıkları ile Mülhakat Cumhuriyet Başsavcılıklarında bakanlık muhabere bürosunun kurulması sağlanarak, yazışmaların Bakanlık Muhabere Büroları aracılığıyla yapılmasının sağlanması gerekmektedir.
Kanun Yararına Bozma işlemlerine dair Ceza Mahkemelerindeki, Cumhuriyet Başsavcılıklarındaki ve Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Kanun Yararına Bozma İşlemleri Bürosundaki iş akışları aşağıda açıklanmıştır (İş akışına ilişkin açıklayıcı UYAP ekran görüntüleri web sitemizde yayımlanmıştır).
Buna göre;
a- Ceza Mahkemeleri ekranlarında;
1. adım: Başvuru dilekçe ile yapılmışsa, dilekçenin kaydı yapılmalıdır.
2. adım: Dilekçe kaydını müteakip kayıt işlemleri veya re’sen mahkemeler ile Cumhuriyet savcılıkları tarafından yapılan Kanun Yararına Bozma talepleri;
“Temyiz” ana menüsünden “Kanun Yararına Bozma İşlemleri” alt menüsüne girilerek yapılmalıdır.
3. adım: Kanun yararına bozma yoluna başvurulan dosya aslı fiziken Cumhuriyet başsavcılığı bakanlık muhabere bürosuna gönderilmelidir.
b- Cumhuriyet Başsavcılıkları soruşturma, idari yaptırım ve ilâmat büroları (ilâm, denetimli serbestlik ve tazyik hapsi dosya türlerine ilişkin) ekranlarında;
- adım:
- Soruşturma ve idari yaptırım dosyaları için; “Yasa Yolları ve Esas İşlemleri” ana menüsüne girilmesini müteakip, “Olağanüstü Yasa Yolu İşlemleri” alt menüsü takip edilerek “Kanun Yararına Bozma Nedeniyle Dosyayı Bakanlık Muhabere Bürosuna Gönderme” ekranına girilecektir.
- İlâm dosyası için; “İlâmat” ana menüsünden “Kanun Yararına Bozma Nedeniyle Dosyayı Bakanlık Muhabere Bürosuna Gönderme” ekranına girilerek dosya gönderilmelidir.
- Denetimli Serbestlik Dosyası İçin; “Denetimli Serbestlik” ana menüsünden “Kanun Yararına Bozma Nedeniyle Dosyayı Bakanlık Muhabere Bürosuna Gönderme” ekranına girilerek dosya gönderilmelidir.
- Tazyik hapsi dosyası için; “Tazyik Hapsi” ana menüsünden “Kanun Yararına Bozma Nedeniyle Dosyayı Bakanlık Muhabere Bürosuna Gönderme” ekranına girilerek dosya gönderilecektir (söz konusu icra dosyasıyla alakalı icra müdürlüğü dosyası taranarak UYAP üzerinden ve ayrıca dosya aslı fiziki olarak icra dosyasına eklenerek gönderilmelidir).
2. adım: Kanun yararına bozma yoluna başvurulacak dosya UYAP üzerinden ve ayrıca dosya aslı fiziken bakanlık muhabere bürosuna gönderilmelidir.
3. adım: Bakanlık Muhabere bürosuna gelen iş bakanlık muhabere dosyası açılarak kaydedilmelidir.
4. adım: - Mülhakat Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “Mülhakat Cumhuriyet başsavcılığından ağır ceza Cumhuriyet başsavcılığına KYB İçin Fezleke” adlı evrak tipi kullanılarak hazırlanan fezleke eşliğinde kanun yararına bozma yoluna başvurulacak dosya, bakanlık muhabere dosyası üzerinden ağır ceza Cumhuriyet Başsavcılığı Bakanlık Muhabere bürosuna gönderilmelidir.
5. Adım:
a) Eğer dosya Mülhakat Cumhuriyet başsavcılığından gelmiş ise; söz konusu dosya Ağır ceza Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bakanlık muhabere dosya numarası alınarak “KYB Nedeniyle Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne Fezleke” adlı evrak tipi kullanılmak suretiyle yeni bir fezleke hazırlanmaksızın, bakanlık muhabere dosyası üzerinden,
b) Eğer dosya Ağır ceza merkezlerinde bulunuyorsa, Ağır ceza Cumhuriyet başsavcılığı tarafından bakanlık muhabere dosya numarası alınarak, “KYB Nedeniyle Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne Fezleke” adlı evrak tipi kullanılmak suretiyle, fezleke hazırlanarak bakanlık muhabere dosyası üzerinden,
Ayrıca dosya aslı fiziken “Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Kanun Yararına Bozma Bürosuna” gönderilmelidir.
Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Kanun Yararına Bozma Bürosuna, ağır ceza Cumhuriyet başsavcılıklarından fezleke düzenlenerek gelen dosya, Kanun Yararına Bozma Bürosunda yeni bir dosya numarası almakta ve kanun yararına bozmaya konu karar bilgileri ile kanun yararına bozma yoluna başvurulan dosyadaki taraf bilgileri re’sen bu dosyaya yansımaktadır. Alınan dosyaya, kanun yararına bozmaya konu kararın ve ilgili kişilerin bilgilerinin re’sen yansıması için yukarıda belirtilen işlemlerin ceza mahkemeleri ve Cumhuriyet başsavcılıklarınca, iş akışına uygun olarak yapılması önem arz etmektedir. Zira söz konusu karar veya hükme karşı kanun yararına bozma yoluna başvurulması halinde dosya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı aracılığıyla Yargıtay ilgili Ceza Dairesine gönderileceği için yukarıda bahsi geçen işlemlerin eksiksiz yapılması gerekmektedir.
Kanun yararına bozma talebine konu kararı veya hükmü kapsayan dosyanın eksiklikleri giderildikten sonra, dizi pusulasına bağlanarak tamamının evrak tür ve tipine göre taranarak UYAP üzerinden ve ayrıca dosya aslı fiziki olarak da gönderilmelidir. Fiziki olarak gönderilen her türlü evrak ve dosya için “Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Kanun Yararın Bozma Bürosu” adresi yazılmalıdır.
Bu itibarla;
Kanun Yararına Bozma işlemlerinin, gecikmelere sebebiyet vermeden eksiksiz bir şekilde yapılabilmesi için yukarıda belirtilen iş akışına riayet edilmesi, söz konusu iş akışının ceza mahkemeleri, ağır ceza Cumhuriyet başsavcılıkları ve mülhakat Cumhuriyet başsavcılıklarındaki ilgililere duyurulması hususunda;
Gereği bilgilerinize rica olunur.